Howard Garnerek 1983ko liburuan proposatu
zuen bezala 8 adimen desberdinak daukagu (musikala,intrapersonala,interpertsonala,
matematikoa, korporala, espaziala, naturalista eta linguistikoa), eta pertsona
bakoitzak adimen batzuk garatuagoak dituzte beste batzuk baino. Adimen Anitzen
teoria ez da giza ezagutzaren planteamendu bat gehiago soilik, baizik eta
zientzia psikologikoa, eta batez ere hezkuntza iraultzen ari den proposamena.
Gure burmuin potentziala anitza eta moldagarria da, denok adimen bat baino
gehiago garatzen ditugu. Gizakia, adimen guztiekin jaiotzen da eta familia,
eskola eta gizarte inguruneak bideratzen ditu adimen horien egituraketa berezia
gizaki bakoitzarengan; batzuk gehiago garatuko dira, beste batzuk gutxiago, eta
beste batzuk batere ez, eta hezitzaileek ikasleen adimen potentziala hobetu
dezakete.Gaitasun horrek arazoak konpontzeko eta gizarteak onar ditzakeen
produktuak sortzeko balio dio gizakiari. Modu horretara, adimena gizakia
mugitzen den ingurune kulturalean eta sozialean sortu eta garatzen da, nahiz
eta elementu biologikoak ere izan. Komunitate adituak erabakitzen du, eta ez
proba edo test estandarizatu batek, gizabanako bat adimentsua den ala ez. Izan
ere, pertsonak bakarrik edukiko balute adimen testak neurtzen dituzten
kapazitateak, giza kulturaren zati handiena ez zen existituko. Adimenaren
ikuspegi erredukzionista daukagu. Eguneroko bizitzan moldatzeko espediente ona
izatea ez da nahikoa. Batzuk adimen-koziente handia daukate baina ez dira gai
ikusten beraien buruak jendearekin komunikatzeko. Ordea, askok ez dira bikainak
izan beraien eskoletan baina arrakasta handia eduki dute bizitza pertsonaletan.
Arrakasta izateko kirolean edo negozioetan, adimentsu izan behar da baina arlo
bakoitzean adimen desberdin bat erabiltzen da. Ez hobea ez txarragoa,
desberdina.
Adimen anitzen gaiari buruz esan beharra dago
hezkuntzan eragin zuzena duela.
Ikasleen kasuan, bakoitzak adimen edo
ikasteko erritmo bat dauka eta baita ikasteko metodoak ere. Ikerketen arabera
ume guztiak daukate ikasteko metodo desberdinak eta horrek eragina dauka
haiengan, zeren eta guztientzat erabili ohi baita metodo berdina, ume batek
agian bideoen edo entzumenen bidez azkarrago ikas dezakeela pentsatu barik.
Bestalde, lehen esan bezala, ikerketen arabera 8 inteligentzia mota daude.Orain
arte adimentsu deitu zaie soilik matematiketan edo linguistikako ikasgaietan
trebeak diren umeei, eta hori eskolan nabaritzen da ikasgai horiek
garrantzitsuentzat hartuz .Baina, errealitatea bestelakoa da.Inteligentzia musikala
daukan ume baten trebetasunak ez dira hain aintzakotzat hartzen eta eskolaz
kanpo matematika baino erabilgarriagoa izan daiteke, beraz, eragina dauka zeren
eta ume bati ez bazaio bere inteligentzia garatzen laguntzen, agian adimen hori
edo trebetasun hori gal dezake etorkizun batean.
Irakasleengan ere eragina dauka. Irakasleak
irakatsi baino lehen beraien ikasteko metodoa ezagutu behar dute. Horrela
azaldu ahal diren erarik hoberena ezagutu dezakete eta gainera, hain garatuta
ez dauzkaten adimenak garatu ahalko izango dituzte.Horretaz gain, irakasleentzat
errazagoa da guztiontzat metodo berdina erabiltzea horrela lan gutxiago
suposatzen zaielako. Baina irakasleen lana ,hain zuzen ere, ikasleek beren
adimen naturalak garatzen laguntzea da, beste gauzen artean,beraz, irakasleek
adimen anitz horien garatu ahal izateko metodo aproposak bilatzea ezinbestekoa
da. Ahaztu gabe beste metodoak ere garatu behar direla. Gure burmuinean adimen
guztiak daukagu, batzuk besteak baino garatuagoak, horregaitik gara desberdinak
gure artean, baina guztietaz baliatu behar gara neurri batean. Hori dela eta, arlo
desberdinak ikastea garrantzi handia dauka. Ezin diogu garrantzi gehiago eman
matematikeei edo hizkuntzei bakarrik eman.
Metodo desberdin horren adibide bezala mapa
kontzeptual on bat aurkitu dugu: http://www.totemguard.com/aulatotem/images/Mapa_Conceptual_Howard_Gardner_recursostic.png
Erakundeei begira baita ere, langileak
motibatzea beraien adimenari begiratuz bakoitzarentzako metodo onuragarriak
begiratu daiteke.
Generoa
Adimen anitzetan
Beti pentsatu da adimeneko ezaugarri
batzuetan gizonak emakumeak baino hobeak zirela adibidez matematiketan eta
beste ezaugarri batzuetan , berriz, emakumeak gizonak baino hobeak zirela
adibidez hizkuntzetan. Hau Garnerren teoriari eramaten badugu esan genezakegu
gizonen adimena hobea dela logiko-matematikan eta emakumeak, hitzezko-linguistikoan.
Azken urteetan egin duten Ikerketak, *Science aldizkarian ikusi ahal
dugunez, adimen ezaugarri hauetan ez da ikusten diferentzia handirik,generoen
artean ikusi ahal dugun diferentzia,askotan, genero berdineko pertsonen arteko
diferentzia baino txikiagoa da.Beste aldetik, Murtziako Unibertsitateko
ikerlari batzuek adimen logiko-matematikoari buruz egin duten ikerketa batean
bi sexuen arteko diferentzia ez zegoela baieztatu zuten.
Bibliografia
* “The Pseudoscience of
Single-Sex Schooling” artikuluan.
Ematen du zati bita egin duzuela eta ez dituzuela bat egin.
ResponderEliminarEsaten duzuena interesgarria da, baina irtenbideren batzuk agertzeak asko beteko luke diozuena.